Essen Wildert. Rond het Stappersven.

De wandeling zoals wij ze gedaan en beschreven hebben vertrekt op de kleine parkeerplaats op de hoek van Velodreef en Buntweg te Essen (Wildert). GPS-coördinaten: 51.4271, 004.4385 Er is geen horeca onderweg. Wel op enkele honderden meter van de vertrek- en aankomstplaats: Taverne en Tennis, Huybergsebaan 164, 2910 Essen (Wildert) met zeer ruime openingsuren en een uitgebreide keuze aan dranken en snacks.

Het hele bosgebied aan de andere kant van het veld behoort tot het Landgoed Wildven. Het is totaal onzichtbaar voor de buitenwereld en ligt diep verscholen in de bossen. Tegelijk ook een pareltje van cultuur. In 1963 werd een landhuis gebouwd op het domein "Wildven". Niet zozeer het landhuis, maar wel de omliggende tuinen zijn belangrijk. Ze behoren tot de allereerste opdrachten van tuinarchitect Jacques Wirtz (1924) die nadien wereldfaam zou krijgen met tuinontwerpen in Osaka (Japan), Parijs (tuinen van het Elysée in opdracht van president Mitterand), Alnwick (tuin van de Hertogin van Northumberland) en ga zo maar door.

Het "Boshuisje" wordt voluit ook "het boswachtershuis" genoemd. Het behoorde tot het domein dat het laatst in handen was van de familie Carlier. Nu is het eigendom van Natuurpunt en wordt het sporadisch gebruikt als educatief centrum. Vlakbij was de laadplaats van de turfvletten die vanuit het veengebied "de Nol" via de Vertakkingsvaart richting Horendonk en Roosendaal werden gesleept.

Een kleine sluis regelt nog steeds de waterstand in het Stapperven. In de 18de eeuw werd water van het Stappersven gebruikt om het waterpeil van de bovenloop van de Vertakkingsvaart uit 1710 te verhogen, zodat er kon gevaren worden tussen het turfgebied De Nol en Roosendaal. Die watertoevoer was van groot belang, vermits er tussen dit punt en de haven van Roosendaal een hoogteverschil is van maar liefst 10m. Zonder de aanvoer van water en damplanken om het water onderweg op te houden, zou er nooit kunnen gevaren worden.

Met een oppervlakte van meer dan 100 ha is het Stappersven het grootste van het Grenspark Kalmthoutse Heide. Eeuwen geleden heette deze buurt "Stompaertshoek", een veengebied, afgelegen in de heide. Door de turfwinning is hier een grote waterplas achtergebleven.

Kleine paadjes leiden naar de oever van het Stappersven. Ideale plekken om de watervogels te observeren.

Op elk uur van de dag en op elke dag van het jaar de moeite om te overschouwen: het Stapperven.

Op verschillende plaatsen kan men tot aan de waterkant komen om de watervogels te observeren.

Een andere plek om de wandeling te beginnen en te beëindigen is Parking Zuid aan de Verbindingsweg te Kalmthout. De Verbindingsweg inrijden tot op de plaats waar verbodsborden het verder rijden verbieden.

Begin maart 2020 zou de nieuwe observatietoren afgewerkt moeten zijn. Hij heeft de vorm gekregen van een stapel te drogen gelegde turfblokken. Vele malen uitvergroot zoals het hier eeuwen geleden écht gebeurde, ten tijde van de turfontginning. Oorspronkelijk was het de bedoeling om het bouwwerk dichter bij het Stappersven te zetten, maar de instabiliteit van de ondergrond liet dit niet toe. Eenmaal klaar zal de toren nuttig zijn voor toeristen en boswachters, maar ook voor de dieren. In de toren werden nestkasten ingebouwd voor de vogels, smalle openingen voor de vleermuizen en onder de vloer is een knusse ruimte behouden voor insecten, amfibieën en reptielen.

Bij erg droog weer vind je ze met moeite terug, maar bij nat weer zijn ze een streling voor het oog, de tientallen - vaak naamloze - vennetjes die verspreid liggen over het Grenspark. De bank in de buurt nodigt in elk geval uit tot verpozen.

Vlak naast de Keetheuvel ligt deze grote heidevlakte. Een "keet" was een hut waarin de seizoensarbeiders die werkten aan de turfontginning een onderkomen vonden. De keten stonden op de droge plekken aan de rand van de natte veengebieden. Hier aan de Keetheuvel werd na de Tweede Wereldoorlog alle niet-ontplofte munitie bij mekaar gebracht en vernietigd. Uiteraard vloog een deel van de duin mee de lucht in.

Aan de Verbindingsstraat ligt een kleiner ven dat bij lagere waterstand drie afzonderlijke vennetjes vormt en daarom "Drielingvennen" of "Drielingenven" genoemd wordt. Beide namen worden door mekaar gebruikt. Vroeger werd hier turf gestoken. Bovendien stonden de vennen via grachten in verbinding met het Stappersven, zodat ze dienst konden doen als bufferbekkens voor het water dat nodig was bij het transport van de turfblokjes.

Het gebied rond het Stappersven wordt begraasd door schapen en koeien. Bovendien is de omgeving naar het noorden toe, links van onze wandelweg, het enige gebied in Vlaanderen waar adders en ringslangen in hetzelfde biotoop voorkomen.

Neem hier het smalle paadje aan de linkerkant van de weg.