547 maal bekeken, 6 maal gedownload
in de buurt Dorp, Flanders (Belgique)
Wat we allemaal uit Covid-19 geleerd hebben is dat er meer dan ooit gewandeld wordt. En ook nog dat het geen goed idee is om allemaal te gaan wandelen op dezelfde route. Vandaar dit aanbod om op het grondgebied van de gemeente Kalmthout een wandelpad te volgen dat nog niet eerder werd samengesteld en beschreven.
Vandaag stellen we u voor: wandelen in en rond Kalmthout-Heuvel.
De wijk "Heuvel" heette vroeger "Zwarte Heuvel". Het was en is een hoger gelegen strook tussen de heide en het dorp, waarschijnlijk met donkerder zand dan het gele duinzand uit de heide. Vandaar het adjectief "zwarte". We wandelen door de kern van het dorp naar de Acht Zaligheden en langs de heide naar de "Stuyvershoek" en genieten onderweg van al het moois dat "den Heuvel" ons te bieden heeft. De weg is lang niet overal verhard, maar meestal wel goed begaanbaar. Laarzen zijn dus niet nodig; een goeie wandelschoen volstaat wel. En een verrekijker kan handig zijn.
Geïnteresseerd? Dan gaan we samen op pad.
O ja, in deze Kalmthoutse reeks "Blijf (niet) in uw kot" bestaat ook "Nr 1. Achterbroek", "Nr 2. Dorp", "Nr 3. Dennendaal", "Nr 4. Heide", "Nr 5. Nieuwmoer" en "Nr 7. Centrum".
We laten deze wandeling vertrekken aan het station van Kalmthout. Dat is makkelijk voor wie met de trein komt en dat is ook makkelijk voor wie met de auto komt, want er ligt een ruime gratis parking in de buurt. GPS-coördinaten: N51.3908, E004.4674.
We vertrekken in de richting van het station, een gebouw dat opgetrokken werd in 1897, en gaan de overweg over.
In 1856 startte Charles Van Geert op deze plek een boomkwekerij. Na zijn dood werd het een NV met als naam "Société Anonyme Horticole de Calmpthout", door de lokale bevolking "den horticole" genoemd. Na de Tweede Wereldoorlog kochten de gebroeders De Belder het domein om er een wetenschappelijk arboretum van te maken.
Het arboretum van Kalmthout heeft een planten- en bomentuin met meer dan 7000 levende plantensoorten uit de hele wereld, verspreid over een domein van 12,5 ha. Het grote aantal soorten zorgt er uiteraard voor dat de tuin er op elk moment van het jaar anders uit ziet.
Religieuze plek
Heilig Hartkerk
De Heilig Hartkerk dateert van net voor de Tweede Wereldoorlog, maar bezit een eiken preekstoel uit 1753. De eerste pastoor van de jonge parochie in 1936 was E.H. Gustaaf De Keyser. Een straat in de buurt kreeg zijn naam.
Religieuze plek
Rozenkranskapelletjes
Het onverharde pad naast de weg dateert uit 1954 (Mariajaar) en staat in de Katholieke Kerk bekend als een "Mariadreef", die gesierd wordt met 15 kapelletjes. De verhalen die ze vertellen staan gegroepeerd in 3 keer 5 "mysteries", zijnde de vijf blijde mysteries, de vijf droeve mysteries en de vijf glorierijke mysteries. Oudere gelovigen kennen dit nog wel, maar de jongere generaties zullen wellicht even moeten googelen. Voor alle duidelijkheid: dit is géén kruisweg en de verhalen hebben dus niks te maken met het traditionele lijdensverhaal van Christus.
In de Pastoor de Keyserlaan nemen we tussen de huizen met nummer 41 en 43 het voet- en fietspaadje. Aan het speelpleintje nemen we het paadje naar linksachter.
Kruispunt
Acht Zaligheden
Op het einde van Den Dijk gaan we links de Frans Raatsstraat in. Frans Raats (°1920) werd in 1944 in deze buurt doodgeschoten bij een razzia door de Gestapo.
De wijknaam "Acht Zaligheden" zou voortkomen van acht kleine huisjes die hier in het begin van de 19de eeuw stonden aan de rand van de heide. Acht eenvoudige werkmanshuisjes waren het, opgetrokken in een buurt die toen "de Jubilé" genoemd werd.
Hier komen ze allemaal samen: de Frans Raatsstraat, de Nolsebaan, de Verbindingsstraat, de Kastanjedreef en een naamloze wandel- en fietsweg. Dit punt wordt dan ook heel toepasselijk "De Ster" genoemd. Wij nemen de naamloze zandweg tussen de Kastanjedreef en de Verbindingsstraat en lopen achter het domein De Markgraaf door. Dit domein en het bijhorende kasteel hebben een geschiedenis achter de rug die teruggaat tot in 1855. Het oorspronkelijke kasteel werd in 1990 afgebroken en vervangen door een nog groter exemplaar. Het complex wordt nu genoemd als de duurste woning van Vlaanderen.
Sommige delen van het Grenspark Kalmthoutse Heide zijn omheind voor de schapen en/of de runderen, maar wel toegankelijk als je zonder hond wandelt. Sommige delen zijn dan weer niet toegankelijk in het broedseizoen tussen 15 maart en 30 juni, om de dieren rust te gunnen. Lees dus steeds de aanwijzingen vooraleer je zo'n gebied betreedt.
Het duinzand werd door de westenwinden tot op deze rand geblazen. Even verder zien we links van ons de natte laagten als overblijfsel van de vennen Ronduyt en Pieter Smits, die op de Vandermaelenkaarten uit 1846 nog duidelijk getekend staan.
Nodigt de schuilhut uit om even de regen te ontvluchten? Of om even wat te eten of te drinken? Of gewoon om even te verpozen?
Anderhalve eeuw geleden keek je van hieruit nog op de Vossenbergen, de hoogste duinen van de Kalmthoutse heide, tot 40 meter boven de zeespiegel. In 1874 werd beslist om ze volledig af te graven. Het zand werd op spoorwagonnetjes geladen en via het station van Heide naar Antwerpen gebracht, waar het moest dienen om een spoorwegdam aan te leggen tussen Antwerpen-Centraal en Antwerpen-Dam. Nu blijft alleen nog de naam.
De huidige brandtoren is eigendom van de gemeente Kalmthout en is 25m hoog. De bovenste verdieping is voorbehouden aan de boswachters en wordt alleen bemand in perioden van grote droogte wanneer er acuut brandgevaar dreigt op de heide. De verdieping eronder kan bezocht worden door eenieder die dat wil.
Omdat de toren niet meer uittorent boven de omliggende bossen, zal hij vervangen worden door een nieuw en hoger exemplaar (42m).
De laagte die nu voor ons ligt en die meestal weinig of geen water bevat is het Van Gansenven, genoemd naar een meneer Van Gansen, een hovenier die vlakbij een huisje bewoonde in de periode 1900-1914. Het ven werd vroeger ook gebruikt om er zand in te wassen zodat het gebruikt kon worden op de vloer van de huizen.
Aan het Van Gansenven gaan we links het bos in, naar de huisjes toe.
Foto
Oasis of Stuyvershoek
Een kleine vlek van weelderig groen, omgeven door een duingebied, dat is de Oasis, voordien Stuyvershoek genoemd. Eertijds stonden hier een handvol armzalige woninkjes van dagloners die zich geen "deftige" woning in het dorp konden permitteren. In de periode van de Belle-Epoque werden het echter riante buitenverblijven voor de rijke burgerij. Er stond zelfs een taverne - Oud-Antwerpen - die heidebezoekers en kunstenaars aantrok.
We gaan hier niet linksaf op de "hoofdweg", maar wel rechtdoor. Tot aan het T-kruispunt, waar we rechtsaf het wandelpad met de vele bordjes volgen.
We verlaten hier de gemarkeerde wandelpaden en gaan schuin links verder tot aan een bredere verharde weg die we rechts volgen.
Op dit punt gaan we linksaf in de richting van de drukkere Putsesteenweg, die we oversteken. We vervolgen onze weg in de Kinderwelzijnstraat. Daar zien we aan onze linkerzijde het grote complex van de Basisschool voor Bijzonder Onderwijs Wilgenduin. We gaan links de Irisdreef in en even verder rechts de Vogelenzangstraat. Die volgen we tot net over de spoorweg.
Aan het speeltuintje in de Verbiststraat blijven we gewoon de weg rechts volgen. Tegenover de Cassenboomlaan draaien we links het fiets- en wandelpaadje in en lopen in een halve cirkel rond het in aanbouw zijnde crossterrein.
Aan het skateterrein zijn we bijna weer aan de parking waar we onze wandeling daarstraks gestart zijn, op de parking van het spoorwegstation.
Opmerkingen